گزارش بررسی میدانی وضعیت متکدیان در شهر بندر عباس


مقدمه:

تکدی به معنای گدایی کردن و دریوزگی(فرهنگ فارسی معین ،ج1125:1) و حاجت خواهی از این و آن در کوی و برزن و پافشاری بر آن (لغت نامه دهخدا ،6048:4)چه از طریق عرضه ی کالایی یا بدون آن می باشد.
تکدی گری یکی از پدیده های اجتماعی شایع در بسیاری از شهر ها است که پیامد های اجتماعی ناگواری در بر دارد و از دید جامعه شناختی تکدی را می توان نوعی انحراف اجتماعی به حساب آورد. که فرد در آن نقش مشخص و بعضاً متفاوتی (سارق ،روسپی ،معتاد و......)را بر عهده دارد: همچنین گاهی نزد متکدیان حرفه ای در زمره مشاغل انحرافی تلقی می شود.
تکدی گری مساله ای است که گر چه در تمامی طول تاریخ گذشته جوامع بشری وجود داشته لیکن حسب عوامل مختلف در هر جامع از گستردگی ،تنوع و ابعاد متفاوتی برخوردار است. همانطوری که آسیب های اجتماعی به دلایل مختلف به وجود می آیند و عوامل مختلف فرهنگی ،سیاسی اجتماعی و اقتصادی نقش بسیار مهمی در بروز آسیب ها دارد. پدیده تکدی گری نیز در این قاعده مستثنی نیست و از دیر باز به عنوان یک معضل اجتماعی مورد توجه حکومت ها بوده است.
در کشور ایران قوانین مختلفی از سال 1324 تا به امروز در زمینه پیشگیری و برخورد با تکدی گری وضع و به اجرا رسیده که از جمله آن ها می توان به موارد ذیل اشاره کرد :ماده3 بند 26آیین نامه امور خلافی مصوب 22/06/1324 مقرر می دارد اشخاص زیر به 7 تا 10 روز حبس تکدیری و از 100 تا 200 ریال غرامت محکوم می گردند. کسانی که با وجود قدرت و استطاعت (جسمانی) تکدی یا کلاشی را پیشه خود قرار داده و از این راه زندگانی می نماید و نیز کسانی که رمالی ....تعبیر خواب ،کف ، بینی ، بخت گشایی و امسال آن ها ..... را پیشه و وسیله کسب و استفاده خود قرار دهند ، پس از انقلاب اسلامی اما وفق ماده 712 قانون مجازات اسلامی مصوب 1375 برای متکدی علاوه بر مجازات حبس (از 1تا3 ماه ) ، مصادره اموال حاصل از این راه نیز تصریح شده است و طبق مصوبه هشتاد و دومین جلسه شورای عالی اداری در تاریخ 15/02/1378 برای سازماندهی امور متکدیان ، دستگاه هایی نظیر فرماندهی ، شهرداری ،دادگستری استان ، نیروی انتظامی ،سازمان بهزیستی ، کمیته امداد ، اداره کار و امور اجتماعی و سازمان فنی حرفه ای متولی امر سازماندهی متکدیان در شهر ها شناخته شده اند.واگر متکدیان پس از انجام اقدامات پیش بینی شده در قانون همچنان به تکدی بپردازند ، پس از جمع آوری به عنوان متهم جهت تعیین تکلیف در اختیار مراجع قضایی قرار گیرند همچنین طبق مصوبه وزارت کشور وظیفه نظام بخشی ، ایجاد شبکه آماری و شناسه دار نمودن متکدیان را داشته و صدا سیما وظیفه فرهنگ سازی در این زمینه را دارد. در سال 1380 و سال های بعد نیز مصوبات کشوری و استانی متعددی در این راستا به  تصویب رسیده و اقدامات بسیاری انجام شده است.
در استان هرمزگان نیز به عنوان یک شهر مهاجر پذیر بندری طبق مستندات موجود در اداره کل امور اجتماعی استانداری  هرمزگان اقدامات متعددی در قالب طرح های مشترک بین دستگاهی صورت گرفته اما همچنان این پدیده طبق آمار و مستندات مذکور بهبود نیافته و حتی افزایش نیز داشته است.